Odzież outdoorowa to kluczowy element Twojej garderoby, jeśli prowadzisz aktywny styl życia i spędzasz sporo czasu na wolnym powietrzu. Co oznacza słowo outdoor i czym dokładnie charakteryzuje się odzież outdoorowa? Tego dowiesz się z naszego artykułu. Przygotowaliśmy Ci pigułkę wiedzy na temat odzieży dla aktywnych.
Odzież outdoor – co to znaczy? Definicja
Słowo „outdoor” wywodzi się z języka angielskiego i oznacza, w wolnym tłumaczeniu, „wierzchni, zewnętrzny”. Odzież outdoorowa to zatem wierzchnie elementy garderoby, ale terminem tym określa się odzież górską lub po prostu turystyczną.
To elementy garderoby, które powstały z myślą o osobach spędzających sporo czasu na wolnym powietrzu, szczególnie w okolicznościach przyrody. Odzież outdoorowa musi równać się: komfortowi, ochronie i pełnej funkcjonalności. Praktyka, funkcjonalność to jednak jedna strona medalu. Odzież outdoorowa może być modna i stylowa, a dodatkowo może podkreślać sylwetkę oraz odzwierciedlać Twoje upodobanie do aktywnego trybu życia.
Jak to się zaczęło? Historia odzieży outdoorowej
Można by powiedzieć, że odzież outdoorowa to ubrania podróżników, bo tak wszystko się zaczęło. Już od dawnych, odległych czasów, kilka wieków wstecz, osoby, które spędzały czas w podróży, czy też czas na innych aktywnościach na świeżym powietrzu, potrzebowały specjalnej odzieży. Choć wydawać by się mogło, że tamte czasy i potrzeby mają niewiele wspólnego ze współczesnym rozumieniem hasła „odzież outdoor”, to pełniły de facto podobną rolę: miały chronić przed warunkami atmosferycznymi i zapewnić wygodę.
W miarę upływu czasu, gdy podróżowanie po świecie stawało się coraz bardziej dostępne i powszechne oraz wraz z rozwojem alpinizmu, na przełomie XIX i XX wieku zapotrzebowanie na specjalistyczną odzież zdecydowanie wzrosło, a pierwsi producenci odzieży górskiej byli twórcami wiatro- i wodoszczelnych tkanin. Już w pierwszej połowie XX wieku pojawiły się w powszechnym użyciu kurtki, które świetnie chroniły przed wiatrem i deszczem. Przełomem było z pewnością pojawienie się w 1936 roku pierwszej kurtki puchowej, zapinanej na zamek błyskawiczny.
Rozkwit odzieży outdoorowej przypada na lata 60. I 70. ubiegłego stulecia. Nie bez znaczenia był fakt, że wówczas technologia rozwinęła się bardzo mocno i powstały takie tkaniny, jak polar czy Gore-Tex. Lekkie, tanie w produkcji i łatwe w utrzymaniu materiały to było to. Od tego czasu technologia zaczęła pędzić jak szalona i dziś odzież outdoorowa znajduje się w szafie niemal w każdym domu. Nie ważne czy prowadzisz aktywny tryb życia pełen sportowych wyzwań, czy raczej Twoja aktywność ogranicza się do spacerów co weekend. Ubrania outdoorowe są tak funkcjonalne, że sprawdzają się w różnych okolicznościach.
Cechy odzieży outdoorowej
Ubrania outdoorowe, takie jak kurtki, bluzy, buty, spodnie oraz wiele innych elementów garderoby łączy kilka cech, które pozwalają na to, by każdy czuł się swobodnie i wygodnie podczas przebywania na świeżym powietrzu. Za co pokochasz odzież outdorową?
- Świetna izolacja termiczna. Tak – odzież przeznaczona do długiej ekspozycji na wolnym powietrzu musi świetnie chronić przed chłodem. To szczególnie ważne zimową porą, gdy ruszasz na szlak albo szusujesz na stokach narciarskich.
- Odporność na zmienne warunki atmosferyczne. Nie jest sztuką stworzyć odzież, która chroni przed niską temperaturą. Wyzwaniem jest zaprojektowanie takiego odzienia, które będzie się dostosowywać do zmiennych warunków. Taka właśnie jest dobra odzież outdoorowa. Z jednej strony ochroni Cię przed wiatrem, deszczem, ale poradzi sobie jednocześnie z promieniami UV i grzejącym słońcem. Odzież outdoorowa świetnie odprowadza powietrze i nie pozwala na przegrzanie.
- Lekkość. To, co jest charakterystyczne dla odzieży outdoorowej, to wykonanie z lekkich tkanin, które ponadto nie krępują ruchów. Lekkość jest szczególnie istotna w sytuacji, gdy idziesz na szlak z i tak już ciężkim plecakiem. Wówczas każdy gram ma znaczenie. Do tego swoboda ruchów, która zyskuje na znaczeniu podczas wspinaczki górskiej.
- Duża wytrzymałość materiałów. Odzież outdoorowa to ubrania do zadań specjalnych. Powstała z myślą o przebywaniu w trudnych warunkach w terenie, dlatego producenci przykładają ogromną wagę do trwałości materiałów, z których powstają poszczególne części garderoby.
- Funkcjonalność. Co kryje się pod tym hasłem? Odzież przeznaczona do przygód w terenie musi być ponad wszystko praktyczna. Nie brakuje zatem w niej licznych kieszeni i kieszonek zamykanych na zamek, zlokalizowanych w różnych miejscach, w których można przechowywać najróżniejsze przydatne drobiazgi. Bluzy i kurtki outdoorowe mają różnego rodzaju ściągacze, które pomogą Ci ochronić się przed wiatrem i deszczem. Z kolei plecaki to niezliczona ilość skrytek i tajemniczych kieszonek, które zawsze umiejscowione są w taki sposób, by wszystkie najpotrzebniejsze przedmioty były pod ręką.
- Łatwość w utrzymaniu. Ubrania i pozostałe elementy outdoorowego wyposażenia powstają z myślą o łatwej konserwacji. Wiadomo, w terenie nietrudno o zabrudzenia, dlatego odzież i akcesoria outdoorowe wykonane są z tkanin, które wyczyścisz w łatwy sposób za pomocą wody lub specjalnie przeznaczonych do tego celu preparatów.
Rodzaje odzieży outdoorowej – dopasuj ją do swojej aktywności
Odzież outdoorowa to nie tylko kurtki i spodnie. Możesz skompletować pełny outfit z wykorzystaniem elementów outdoorowych. Dodatkowo dopasujesz je w zależności od Twoich upodobań czy rodzaju wykonywanej aktywności. Zupełnie inaczej podejdziesz do kompletowania odzieży na wysokogórskie wyprawy, a co innego włożysz, gdy wybierasz się na biwak. Zawsze jednak będzie tu wspólny mianownik – wytrzymałość, funkcjonalność i najwyższy komfort, bo taka jest odzież outdoorowa.
Kurtki outdoor dla aktywnych
Na pierwszy ogień bierzemy okrycia wierzchnie, czyli płaszcze i kurtki outdoor. Charakteryzują się wiatroszczelnością oraz tym, że nie przepuszczają deszczu. Cechy te zawdzięczają specjalnej membranie, której budowa nie pozwala przedostać się do wewnątrz kroplom deszczu, za to bez trudu radzi sobie z odprowadzaniem wilgoci z Twojego ciała. To bardzo cenna cecha, szczególnie gdy spocisz się podczas kilkugodzinnego marszu w zimny, deszczowy (lub śnieżny) dzień. Nie każda kurtka z membraną nada się na mróz, dlatego wybierając swój model kurtki outdoorowej, zwracaj uwagę na to, na jaką porę roku jest przeznaczona.
Innym rodzajem kurtki outdoor jest softshell. Czym różnią się od tych z membrany? Przede wszystkim nie chronią przed deszczem. Wprawdzie poradzą sobie z niewielką mżawką, jednak ulewa to dla nich zbyt duże wyzwanie. Za to doskonale radzą sobie z nawet silnym wiatrem i niskimi temperaturami. Świetnie dopasowują się do ciała, są wygodne i możesz w nich śmiało ruszyć na szlak. Pamiętaj jednak o zapakowaniu do plecaka peleryny przeciwdeszczowej.
Czym charakteryzują się kurtki outdoorowe? Mają przedłużany tył, obowiązkowo kaptur ze ściągaczami, świetnie rozplanowane kieszenie i małe kieszonki. Do tego sporo funkcjonalnych udogodnień, takich jak otwory wentylacyjne, kołnierz, który po zasunięciu suwaka ochrania szyję przed wiatrem i zimnem czy podklejane szwy, które służą nieprzemakalności. Do tego na kurtce outdoorowej z pewnością znajdziesz elementy odblaskowe, które mają zwiększyć Twoją widoczność.
Spodnie outdoor – niezbędne na długie wędrówki
Spodnie outdoor męskie lub damskie są doskonałe dla osób, które kochają spędzać czas na świeżym powietrzu. To obowiązkowy element garderoby, gdy wybierasz się na narty, na górski szlak, chcesz się powspinać albo planujesz biwakowanie. To, jaki model wybierzesz, zależeć będzie oczywiście od pory roku oraz rodzaju aktywności, który planujesz.
- Spodnie trekkingowe. Latem, na piesze wędrówki po lesie czy w niezbyt wysokich górach, wybierzesz zapewne lekkie spodnie lub krótkie spodenki wykonane z tkanin syntetycznych. Dobra odzież outdoorowa na lato będzie posiadać specjalną powłokę UV i na takie modele zwracaj uwagę. W chłodniejsze dni sięgaj po te z nieco grubszego materiału. Niezależnie od pory roku, na którą przeznaczony jest dany model, spodnie trekkingowe charakteryzują się dobrze oddychającym materiałem, który szybko wyschnie, gdy zastanie Cię deszcz. Do tego bardzo często występują też nogawki z opcją odpinania, więc w kilka chwil z długich spodni zrobisz krótkie. Trekkingowe spodnie to także mnogość kieszeni zamykanych na zamek, by mieć pod ręką najpotrzebniejsze drobiazgi. W takich modelach nierzadko spotkasz też elastyczne strefy – szczególnie w okolicy kolan – które sprzyjają takim aktywnościom, jak wspinanie.
- Spodnie oudtdoor na jesień i zimę. Innym rodzajem spodni dla aktywnych osób, ale przeznaczonych na jesienno-zimowy sezon, są modele softshellowe lub hardshellowe. Tutaj swoją uwagę skieruj na modele wyposażone w wiatro- i wodoszczelną membranę.
Buty outdoor – funkcjonalność, bezpieczeństwo i wygoda
Obuwie outdoor damskie i męskie powstaje z myślą o miłośnikach spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu. Górskie wyprawy, długie szlaki w różnych warunkach mają to do siebie, że bez dobrych butów ani rusz. Wszystko także zależy od tego, na jaki rodzaj wędrówki się wybierasz. Podstawowe rozróżnienie butów outdoorowych dzieli je na dwie kategorie: buty trekkingowe oraz buty turystyczne. Jakie buty outdoor męskie lub damskie są zatem odpowiednie? Czym się charakteryzują i jaka jest różnica między butami do trekkingu a obuwiem na mniejsze wycieczki?
- Wierzchni materiał. Buty outdoorowe – trekkingowe lub turystyczne – zrobione są z trwałych, co ważne, lekkich materiałów wierzchnich, które nie obciążą stopy. Choć przyjęło się, że najlepszym materiałem wykonania obuwia jest skóra, to współczesne materiały syntetyczne radzą sobie znakomicie. Są elastyczne, przepuszczają powietrze – noga się nie poci – oraz bardzo często mają powłokę nieprzepuszczającą wodę.
- Cholewka. To tutaj widać największą różnicę pomiędzy butami do trekkingu a modelami turystycznymi. Trekkingowe obuwie, które zabierzesz na wysokogórską wspinaczkę, będzie miało podwyższoną cholewkę, która ochroni Twoją kostkę przed potencjalnym zwichnięciem. Buty te, zasznurowane systemem sznurowadeł ponad linię kostki, zapewnią Ci bezpieczeństwo i stabilizację w trudnych warunkach. Gdy poruszasz się po mniej wymagającym terenie i nie narażasz się na kontuzje, w zupełności wystarczą Ci buty o niskiej cholewce. Takie właśnie są zazwyczaj buty outdoorowe przeznaczone do celów turystycznych.
- Podeszwa obuwia. Tutaj opcji jest kilka, a dobór podeszwy zależy od rodzaju podłoża, na który się wybierasz. Zdecydowanie najpopularniejszym materiałem w obuwiu outdoorowym jest podeszwa Vibram®. Ten rodzaj podeszwy zapewnia doskonałą przyczepność, szczególnie w wysokogórskim, skalistym terenie. Z kolei podeszwy butów przeznaczonych stricte do wspinaczki, oprócz dobrej przyczepności, będą elastyczne i bardzo dobrze przylegające do podłoża. Liczy się także odpowiednia amortyzacja. Buty outdoor mają grubszą, ale także elastyczną podeszwę, która niweluje wstrząsy i chroni Twoje stawy kolanowe podczas wielogodzinnych wypraw.
- Wzmocnienie przodów. Wzmocniona strefa przednia obuwia outdoorowego to bardzo ważny element, który zapewni bezpieczeństwo i amortyzację przedniej części Twojej stopy. W modelach butów przeznaczonych na wyprawy w teren, taki gumowy fragment materiału to świetna ochrona. Podczas wędrówek but ma styczność z kamieniami, żwirem, więc to dodatkowo chroni buta przed jego szybkim zniszczeniem.
A co z butami do biegania? De facto to także rodzaj obuwia outdoorowego, o ile swoje treningi biegowe odbywasz na wolnym powietrzu. Buty do biegania to temat rzeka. To, co jest najważniejsze w kontekście butów outdoorowych do biegania, to dobór odpowiedniej podeszwy. Ta z kolei zależy od podłoża, po którym będziesz uprawiać bieg.
Buty outdoor do biegania po asfalcie powinny mieć możliwie płaską powierzchnię i świetną amortyzację. To szalenie istotne, bo uprawiając bieg po nawierzchni asfaltowej, bardzo łatwo o kontuzję kolan.
Gdy wybierasz się w teren, sprawa wygląda zupełnie inaczej. W tym wypadku możesz mieć do czynienia z bardzo zróżnicowanym terenem – drogą szutrową, trawą lub nawet zboczami górskimi. Liczy się także to, czy biegasz po twardej, czy miękkiej powierzchni.
Najlepsze buty outdoor do biegania po miękkim terenie to te, które mają długie wypustki na podeszwach. Z kolei dla twardego, kamienistego podłoża, dużo lepiej sprawdzą się buty z podeszwami z krótkimi, gęsto rozmieszczonymi wypustkami. Będą one najbardziej zbliżone do butów trekkingowych, właśnie z uwagi na kształt podeszwy. Biegając po twardym, kamienistym podłożu musisz mieć buty o dobrej amortyzacji, która uchroni Cię przed kontuzjami.
Plecak outdoor – idealny kompan na wyprawy
Gdy ruszasz na szlak albo masz w planie wyprawę survivalową lub zwyczajny biwak, plecak outdoor sprawdzi się doskonale. Co kryje się pod hasłem plecak outdoor? To plecak, który przede wszystkim zapewni Ci wysoki komfort i bezpieczeństwo podczas wypraw. Solidne konstrukcje, wygodne, miękkie, idealnie dopasowujące się do ramion pasy naramienne, pasy odciążające kręgosłup i mnóstwo funkcjonalnych rozwiązań – to właśnie główne cechy plecaków outdoorowych. Jak w szczegółach można by opisach plecak outdoor? Spójrz poniżej:
- Pojemność. Plecaki outdoorowe mają to do siebie, że ich konstrukcje pozwalają na wykorzystanie każdego centymetra. Są bardzo pojemne, co zawdzięczają także licznym dodatkowym kieszeniom i przegródkom.
- Wygoda. Plecaki outdoorowe mają zawsze rewelacyjne systemy nośne – wygodne pasy oraz odciążający kręgosłup pas biodrowy. Równomierne rozłożenie ciężaru wspomaga przeważnie dodatkowy pas na wysokości klatki piersiowej.
- Trwałość materiału i wodoodporność. Plecaki przeznaczone do użytkowania w terenie cechują się wysoką odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Potrafią znieść naprawdę wiele, a dodatkowo najczęściej wyposażone są w powłoki wodoodporne lub dodatkowe wodoszczelne panele.
- System wentylacji. Plecaki outdoorowe słyną z jeszcze jednego udogodnienia, które trudno przecenić. Mowa o systemach wentylacji w strefie między plecami a plecakiem. Izolacja wykonana jest z przewiewnej siateczki, co pozwoli Ci uniknąć przegrzania i uchroni Cię przed przepoceniem.
Bielizna termoaktywna – w tym będzie Ci ciepło!
Trudno byłoby o tym nie wspomnieć, dlatego na koniec chwila uwagi dla bielizny termoaktywnej. To element outdoorowej garderoby, który przyda Ci się szczególnie zimową porą – niekoniecznie tylko podczas szaleństw na stoku narciarskim. Gdy ruszysz w teren, ta pierwsza warstwa Twojego odzienia sprawi, że z pewnością nie zmarzniesz i będzie Ci bardzo wygodnie.
Bielizna termoaktywna ma to do siebie, że przylegając szczelnie do ciała, jednocześnie gwarantuje świetne odprowadzanie wilgoci. Dzięki niej nie będziesz mieć poczucia spoconego ciała, ponieważ materiał, z którego szyta jest bielizna, ma właściwości szybkoschnące. Gdy na zewnątrz jest mroźno, włóż jako pierwszą warstwę odzienia zarówno górną część bielizny, jak i bieliznę pod spodnie.
